મોટા લોકોની ઓળખાણ નો ફાયદો તો આખી દુનિયામા જાણીતો જ છે. પણ ઓળખાણોની ખરી ખાણ તો ખોદાય અમદાવાદ માં. અમદાવાદમા જ કેમ? ખરેખર તો આપણા આખા દેશમાં ઓળખાણ ની કોઈ વાત જ જુદી છે. ઓળખણ ના બન્ને પાસા આપણને બરાબર આવડે. એક બાજુ પોતાના અસ્તિત્વનુ અભિમાન.
"આપણને તો સાહેબ સૌ ઓળખે" "
અરે તમારે ખાલી મારી સોસાયટીમા આવીને આપણું નામ આપવું. નાનો છોકરો પણ ઘર બતાવી દે."
"હું રસ્તે નિકળું અને દસ ઓળખીતાઓ ના મળે એવું બને જ નહીં."
"એ ઓફિસ માં તો મારુ નામ તમારે આપી દેવું, બધુ કામ થઈ જશે." સાચુ ખોટુ તો વખત આવે ખબર પડે પણ આવા ભાવ સાથે જીવન જીવવાની કેવી મઝા છે એ તો આપણે અનુભવ કરીએ તો જ ખબર પડે.
પણ ઓળખાણની શોધ કરવાની બાજુ પણ એટલી જ જરૂરી.
"અરે ભાઈ, આ સ્કૂલમાં બાબા ને મોકલવો છે, છે કોઈ ઓળખાણ?"
" સરકારી ખાતામાં કામ છે. તમે કોઈને ઓળખો છો?"
"બા માદા પડ્યા છે. કોઈ ડોક્ટરની ઓળખાણ ખરી?"
"પરદેશ જવા માટે પોલીસ નું સર્ટિફિકેટ જોઈએ છે. ઓળખો છો કોઈને?" ડગલે અને પગલે ઓળખાણ ની જરૂર પડે. એટલે ઓળખાણ મા જેટલા પારંગત તેટલી જિવનમા સગવડ.
નાનપણમાં આપણને સ્કૂલ માં શિખવાડવામાં આવે કે મનુષ્ય એ એક સામાજિક પ્રાણી છે પણ માણસ કેટલી હદે સામાજિક છે અને કેટલી હદે પ્રાણી છે તે તો જેમ જેમ મોટા થતાં જઈએ અને જેમ જેમ લોકોને ઓળખતા જઈએ તેમ તેમ ખબર પડે. નાના હોઈએ ત્યારથી એમ પણ સાંભળવા મળે કે ઓળખાણ એ મોટી ખાણ છે. જેમ જેમ મોટા થતાં જઈએ તેમ એ પણ સમજણ પડે કે કેમ ઓળખાણ ને ખાણ કહેવાય.
આ ઓળખાણ ની મૂડી ને કેવી રીતે કમાવી, કેવી રીતે જતન કરવું અને કેવી રીતે વાપરવી એ બધા લોકોની આવડત નથી હોતી પણ એમ અમુક લોકો આમાં ખૂબ માહેર હોય છે.. ક્યારે વાત વાત માં કોનું નામ બોલી જવું, ક્યારે કોને મળવા જવું, કોનો જન્મદિવસ આવે તે યાદ કરીને મીઠાઇ નું ખોખું મોકલવું.આ બધુ આ લોકો સ્વાભાવિક રીતે કરી લેતા હોય છે.
અને એવીજ રીતે એ તૈયાર કરેલા સંબંધોનો લાભ કેવી રીતે અને ક્યારો લેવો, કેટલો લેવો અને સામે શું આપવું આ બધુ એક વિગનાન છે. કેટલાકને એ સમજ નાનપણથી ગળથૂથીમાં મળેલી હોય છે. અને એનો જિવનમા ઊધ્ધાર થઈ ગયો સમજી લો. પણ એ પણ સમજી લો કે જો એ તમને શોધતો આવે તો સંતાવવામા તમારો ઉધ્ધાર છે.